Ethicas

Ethiek in de zorgpraktijk

Ethicas

Ethiek in de zorgpraktijk

Privacy

'Van mij mogen ze alles weten; ik heb niets te verbergen’ is vaak het antwoord op de vraag of je het een probleem vindt dat er zoveel persoonlijke gegevens van je gevraagd worden.
Maar is dat niet toch iets te lichtzinnig?

Ik schets twee beelden van een persoon op basis van een aantal 'onschuldige' gegevens.

1. Bulgaar, 33 jaar, momenteel werkeloos, drinkt bovengemiddeld alcohol, dure auto

2. Arts, getrouwd, drie kinderen, eigen huis, politiek actief

Waarschijnlijk heb je nu beelden van twee verschillende mensen voor ogen.
Maar realiseer je je dat het om één en dezelfde persoon kan gaan?

Het blijkt voor de beeldvorming erg belangrijk op welke manier ’onschuldige' gegevens bij elkaar gezet worden. En wíe dat doet en met welk doel.
Dat lijkt me reden genoeg om zuinig te zijn met het delen van persoonlijke gegevens en het niet zo makkelijk aan anderen over te laten om ze naar eigen goeddunken bij elkaar te zetten.
Comments

School

Het woord school is afgeleid van het griekse scholè: 'vrije tijd' (pauze, schafttijd, vrij van dienst) of 'bezigheid-in-ledige-uren' (studie). Het latijnse schola richt zich al meer op die bezigheid: 'het houden van voordrachten en het voeren van discussies'. De associatie met vrije tijd, die ruimte geeft om op adem te komen of die je in staat stelt om je met iets anders bezig te houden, is niet meer zo vanzelfsprekend. School doet eerder denken aan hard werken, presteren en aan, jawel: uitzien naar vrije tijd, vakantie!
Het dichtst bij 'vrije tijd', bij 'vrijgesteld zijn', komt nog de student die van werken-voor-de-kost is vrijgesteld om zich aan de studie te wijden. Maar dan moeten we oppassen dat die studie weer niet zo op presteren gericht is dat zij de creativiteit in de weg staat die net gebaat is bij 'even vrij zijn'.(naar aanleiding van het interview van L. Breebaart met J. Hermsen in Trouw d.d. 20170407)
Comments

De Ethische toolkit

De Ethische toolkit is een inleiding in de medische ethiek van de KNMG, bestemd voor studenten geneeskunde, maar ook voor artsen en ieder ander die in dit onderwerp geïnteresseerd is.
De toolkit biedt (achtergrond)informatie als je antwoord zoekt op ethische vragen.
Hulp wordt geboden in de vorm van begripsverheldering, inzicht in het ethisch denken en van aanvullende literatuur. Daarnaast kun je gebruik maken van een stappenplan dat helpt om stapsgewijs te komen tot een verantwoord omgaan met een moreel dilemma. Ook kun je meedoen met de discussiegroep van de Geneeskundestudent op Facebook.

De toolkit is te vinden op: www.ethischetoolkit.nl


Comments

Uit de tijd groeien en een voltooid leven

In de discussie over voltooid leven komt zelden het ‘uit de tijd groeien’ ter sprake.
Het gaat vooral over vereenzamen, overbodig voelen, vervelen en te duur zijn. En daar zijn - tot op zekere hoogte - oplossingen voor te bedenken. Allemaal van belang, natuurlijk, maar ook het gevoel ‘uit de tijd te groeien’ lijkt me een factor om rekening mee te houden. Dat gevoel ontstaat doordat tijden meer veranderen dan iemand mee kan maken. En dat gebeurt bij vrijwel iedereen, vroeg of laat. Je voelt je langzaamaan steeds minder thuis in de tijd waarin je leeft, hoe goed iedereen ook z’n best doet om er wat van te maken. De vertrouwdheid verdwijnt. Familie en vrienden verdwijnen. Nieuwe manieren van omgaan met elkaar, nieuwe technologieën en nieuwe sociale verbanden, je leert ermee leven, maar ze zijn anders en gaandeweg moeilijker om helemaal eigen te maken. Zoals bij een tweede taal, die nooit zo eigen wordt als de taal die je als kind hebt leren gebruiken.

Zonder het te willen en ondanks alle pogingen om bij de tijd te blijven, ontstaat er afstand. Die afstand draagt eraan bij je leven als voltooid te ervaren. We groeien onherroepelijk uit de tijd.
Comments

Uit de tijd groeien en langer leven

Er lopen allerlei onderzoeken naar manieren om het verouderingsproces van cellen te stoppen. Gehoopt wordt om daarmee jaren of zelfs tientallen jaren aan de levensverwachting toe te voegen. Een recente ontdekking is dat je met medicijnen oude, vervette levercellen weg kunt halen en zo leververvetting ongedaan kunt maken. Daardoor zou er minder levercirrose en minder leverkanker ontstaan (‘Verjongingskuur maakt vette lever slank’; Volkskrant 20170614).

Wat me opvalt, is dat bij al het enthousiasme over het vertragen van het ouder worden zo weinig wordt gezegd over de ervaring van mensen dat zij langzaam ‘uit de tijd groeien’. Daar bedoel ik mee dat iedere mens zich gaandeweg minder thuis gaat voelen in zijn snel veranderende wereld. Waarden, normen en gebruiken waarmee hij is opgegroeid raken uit de tijd. De vertrouwdheid van een handgeschreven brief, van een leven na de dood, van de ‘gewone’ fiets met terugtrap-rem en van de aanblik van 'jouw' winkelstraat, verdwijnt. Dat vervreemdt en maakt eenzaam, bij sommigen vroeg, bij anderen laat. Het is een langzaam afscheid nemen van een vertrouwde tijd, van weten hoe het eraan toegaat. Het maakt de stap naar de dood straks minder groot.

Als het lukt het lichaam langer jong te houden en de dood uit te stellen, moeten we er dan geen werk van maken om het ‘uit de tijd groeien’ ook te vertragen of, als het kan, te stoppen?
Comments