Ethicas

Ethiek in de zorgpraktijk

Ethicas

Ethiek in de zorgpraktijk


VORMEN VAN ETHIEK


Ethiek kent diverse stromingen, visies en aandachtsgebieden. Dat leidt tot een verscheidenheid aan namen en indelingen. In de praktijk blijkt het erg lastig om tot een systematisch overzicht te komen.

Als we kijken naar het uitgangspunt dat zij hanteert, kunnen we ethiek indelen in onder meer regel- of principe-ethiek, deugdethiek en gevolgen-ethiek.
De regel- of principe-ethiek legt het accent op volgen van regels en principes: de Tien Geboden, bijvoorbeeld, of de Rechten van de mens of de vier ethische principes: weldoen, niet-schaden, verantwoordelijkheid en rechtvaardigheid.
De deugdethiek stelt het karakter van degene die handelt centraal. Hoe handel je als goed mens? Weet je maat te houden en het juiste midden te kiezen?
Voor de gevolgen-ethiek is het gevolg van een handeling bepalend. Wat telt is niet de regel of de houding, maar het resultaat.

Doorgaans zal er overigens sprake zijn van overlapping en spelen naast principes ook gevolgen een rol. Of wordt, behalve naar de houding, ook naar de regels gekeken om een handeling te beoordelen. Een stroming die op deze site accent krijgt, is de zorgethiek. Op de pagina 'Zorgethiek' lees je daar meer over.

Verder kunnen we onderscheid maken naar de manier waarop ethiek wordt ingezet.
Ligt het accent op het beschrijven van wat mensen in een bepaalde tijd als 'het goede' aanwijzen en van de normen en waarden waar zij de voorkeur aan geven dan spreken we van descriptieve of beschrijvende ethiek.
Wordt er een voorkeur uitgesproken voor bepaalde normen en waarden en wordt ingevuld hoe mensen behoren te handelen, dan spreken we van normatieve- of prescriptieve ethiek.
Ook kan de nadruk liggen op het nadenken over begrippen uit de ethiek - wat verstaan we eigenlijk onder verantwoordelijkheid? Of onder goed of fout? - We spreken dan van meta-ethiek.
Een vierde vorm is de toegepaste ethiek: ethiek die zich op speciale gebieden richt: bio-ethiek, medische ethiek, bedrijfsethiek of beroepsethiek